CHP Ankara Milletvekili ve Dijital Mecralar Komisyonu üyesi Okan Konuralp, kamuoyunda “dezenformasyon yasası” olarak bilinen 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 217/A maddesinin kaldırılması için yasa teklifi verdi.

CHP Ankara Milletvekili ve Dijital Mecralar Komisyonu Üyesi Okan Konuralp; kamuoyunda dezenformasyon yasası olarak bilinen, internet medyası ve sosyal medyaya geniş kısıtlamalar getiren kanunun, “halkı yanıltıcı bilgiye alenen yayma” suçunu düzenleyen maddesinin kaldırılması için kanun teklifi verdi.

“Halk arasında endişe, korku ve panik yaratmanın” hangi kıstaslarla belirleneceğinin belirsizliğine işaret eden Konuralp, kanun teklifinin gerekçesinde şu değerlendirmeleri yaptı:

“BU MADDE GAZETECİLER ÜZERİNDE CİDDİ BASKI OLUŞTURMUŞTUR”

“5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 217/A maddesi, Türk Ceza Kanunu'na yeni bir suç türü eklemiştir. Bu madde, ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ suçunu düzenlemektedir ve suçun manevi unsuru olarak ‘halk arasında endişe, korku veya panik yaratma saikiyle’ şeklinde sübjektif değerlendirmelere dayanmaktadır. ‘Halk arasında endişe, korku ve panik yaratmanın’ hangi kıstaslarla belirleneceği belirsizdir. Yasada herhangi bir norm, sınır belirtilmemiştir. Bu da kanunun uygulanmasında bir muğlaklık yaratmaktadır.

Bu yasa maddesi, sivil toplum, gazeteciler üzerinde ciddi baskı oluşturmuştur. Temel hak ve özgürlüklerin sınırlanması, haberleşme, düşünceyi açıklama ve yayma ile basın hürriyetleri açısından Anayasaya aykırıdır. Dezenformasyon, teknolojinin gelişimiyle dünya gündemine oturan bir konudur. Ancak, bu tür suçlarla mücadelede sert ve belirsiz ceza kanunlarının kullanılması uygun değildir. 217/A maddesi, ifade özgürlüğü ve basın hürriyeti açısından bir dizi soruna neden olmaktadır, bu da bilgi ve fikir haklarının ihlaline, vatandaş gazeteciliğinin engellenmesine, kamuoyu oluşturmanın önüne geçilmesine ve internet kullanımının kısıtlanmasına yol açmaktadır.”

“MADDE ANAYASAYA AYKIRIDIR”

“Bu yasa maddesi, Hukuk devleti ilkesi, temel hak ve özgürlüklerin sınırlanması, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı, suçların ve cezaların kanuniliği ilkesi açısından da Anayasaya aykırıdır. Yasanın 217/A maddesi, özgürlükleri kısıtlama açısından Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 26’ıncı maddesi ile açıkça çelişmektedir. Anayasa'nın güvence altına aldığı hukuk devleti ve suç tanımı ilkelerine uygun olarak suç tipinin net, anlaşılır, öngörülebilir ve objektif biçimde tanımlanması gerekir. Ancak, yasada yer alan suç tipi muğlak kavramlarla ifade edilmiştir, bu da keyfi uygulamalara yol açmaktadır. Çünkü birey, hangi eylemin suç oluşturacağınıönceden kestiremez ve davranışlarını buna göre düzenleyemez.

Yasada belirtilen ‘sadece halk arasında endişe, korku, panik yaratma’ amacı, Anayasa'nın 19. maddesinde yer alan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına ölçüsüz bir müdahale anlamına gelecek olan 1 ila 3 yıl arasında değişen hapis cezasıyla desteklenmektedir.

Ayrıca, bu düzenleme uluslararası antlaşmalara aykırıdır ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin suç ve cezaların kanuniliği ilkesi ile ifade özgürlüğüne ilişkin maddelerini ihlal etmektedir. Bu durum, Türkiye Cumhuriyeti'nin uluslararası mahkemelerde sorumluluğunu doğurabilir ve AİHM'e tazminat ödemesini gerektirebilir.”

Okan Konuralp’in verdiği kanun teklifinin maddeleri şu şekilde:

5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1 - 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 217/A maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3 – Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.

ANKA Haber Ajansı